3 maja 1791r. uchwalona została polska konstytucja. Napisana w duchu oświecenia i wzorowana na konstytucji amerykańskiej, stanowiła pierwszy taki dokument w Europie i drugi na świecie.

W przygotowywaniu dokumentu brali udział król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, czy też Hugo Kołłątaj. Uchwalenie konstytucji było zarazem zamachem stanu, ponieważ w procedowaniu ustawy nie uczestniczyło przeciwne stronnictwo hetmańskie, które zablokowałoby dokument. Konstytucja zawierała postanowienia takie jak: wprowadzenie monarchii konstytucyjnej, zakończenie trwającej od roku 1573 wolnej elekcji i ustanowienie monarchii dziedzicznej, zlikwidowanie liberum veto i zastąpienie go głosowaniem większością. Bardzo ważnym punktem dokumentu było wprowadzenie monteskiuszowskiego trójpodziału władzy, która dzieliła się na: wykonawczą sprawowaną przez króla i rząd „Straż Praw”, ustawodawczą, należącą do Parlamentu (Sejm i Senat) oraz sądowniczą reprezentowaną przez sądy wszystkich szczebli. Konstytucja 3 maja zapoczątkowała proces reformowania państwa, zwiększyła autorytet państwa polskiego oraz dowiodła, że zmiany w państwie nie muszą następować na skutek rewolucji (jak ówcześnie we Francji), lecz w wyniku przekonania społeczeństwa do swoich racji. Konstytucja miała uratować Polskę przed upadkiem w XVIII wieku. Jej znaczenie podkreślamy dzisiaj obchodząc w tym dniu Święto Państwowe.